Sơ nét về Cát phục long bào thêu chữ Phật của Từ Hi Hoàng thái hậu, bị đạo tặc ăn trộm nhưng may mắn không mất, vì sao vậy?
Có người muốn tìm hiểu về Cát phục long bào của Từ Hi Hoàng thái hậu nên đã hỏi nhà nghiên cứu Từ Quảng Nguyên. Nhưng ông Từ Quảng Nguyên lại nói bản thân không có tìm hiểu nhiều về phục sức của hậu phi nên không thể theo góc độ của người chuyên nghiệp mà nói được. Nên ông đã kể một chút chuyện liên quan đến bộ Cát phục này.
Bộ Long bào này thuộc dạng Cát phục, ở Thanh Đông lăng được gọi tên là "Hoàng giang trù tú ngũ thải ngũ bức bình kim phật tự nữ long bào", tên này không phải tên trong hồ sơ. Bộ Cát phục long bào này dài 130 cm, tay áo dài 98 cm, thắt lưng rộng 81 cm, vạt áo 160 cm.
Trên long bào có thêu Thải vân (mây tía), biên phức (con dơi), hải thuỷ giang nhai và mười hai chương (Nhật, Nguyệt, Tinh, Sơn, Long, Hoa trùng, Tông di, Tảo, Hoả, Phấn mễ, Phủ, Phất), giống với Cát phục long bào của Đế hậu, bên cạnh đó trên áo còn thêu chữ Phật (佛) lớn nhỏ.
Từng chữ Phật đều có đính một viên trân châu, nhưng trân châu trên Cát phục đã bị đạo tặc lấy đi. Có hơn 10 con rồng lớn nhỏ, mỗi còn rồng đều dùng kim tuyến thêu thành.
Nhắc đến kim tuyến thì có rất nhiều người nghĩ được làm thành từ vàng ròng, là tơ vàng. Nhưng thật sự không phải, cái gọi là kim tuyến này chính là sợi kim tuyến. Trong tâm kim tuyến là sợi tơ, bên ngoài dùng là vàng làm thành.
Lúc đạo tặc đi vào địa cung, mở quan tài thì nhìn thấy Từ Hi Hoàng thái hậu mặc bộ Cát phục long bào có chữ Phật này tinh mỹ sáng chói, cho rằng vô cùng quý giá cho nên đã lột xuống, đem ra ngoài địa cung, về sau thì đem nó ném ngoài lăng. Không biết có phải bởi vì phát hiện đồ này không đáng giá mà ném đi hay bởi vì bối rối căng thẳng mà làm rơi, khiến cho thôn dân gần lăng đã nhặt được, nhưng lúc này trân châu trên áo đã bị mất.
Sau đó Viên ngoại lang Hoà Quân biết chuyện này, lập tức tìm tới rồi dùng 8 đồng đại dương mua lại bộ Cát phục long bào thêu chữ Phật này, trân quý cất giấu tại nhà.
Ngày 19 tháng 08 năm 1928 (tức ngày 05 tháng 07 âm lịch), Tuyên Thống Đế Phổ Nghi sai người đến Đông lăng khắc phục hậu quả, nhân lúc đó nhà của Hoà Quân rộng mở cho nên liền ở đây. Vì thế Hoà Quân đem Cát phục long bào thêu chữ Phật giao ra.
Ngày 24 tháng 08, tức trùng với ngày khâm liệm Từ Hi Hoàng thái hậu năm xưa, đem chiếc Cát phục này đặt vào trên bảo tọa phía Tây bên trong địa cung.
Năm 1979, khi tiến hành rửa sạch địa cung, ông Từ Quảng Nguyên lấy Cát phục này ra thu xếp kỹ lưỡng, sau đó đặt ở khố phòng của Thanh Đông lăng.
Có một vị chuyên nghiên cứu về phục sức Thanh triều ở Bảo tàng Cố cung Bắc Kinh, sau khi nhìn thấy bộ Cát phục long bào này thì vô cùng ngạc nhiên, nói đây là lần đầu tiên người đó nhìn thấy mộ bột Cát phục long bào như thế, ở Viện Bảo tàng Cố cung cũng không có, cho nên có thể thấy được giá trị của bộ Cát phục này rất cao.
Hiện tại, bộ Cát phục long bào này cùng với những món đồ khác được khai quật ở địa cung của Từ Hi Hoàng thái hậu đã được Bảo tàng tơ lục Hàng Châu xem xét sửa chữa, có thể sẽ được trưng bày vào tháng 08 năm 2020.
*Nguồn thông tin: Nhà nghiên cứu Từ Quảng Nguyên;