Tâm Tả Trị Bình, quyển tranh họa chân dung Càn Long và phi tần, Kế hậu có không?

Tâm Tả Trị Bình là một quyển tranh cuộn, chiều dọc dài 52.9 cm, chiều ngang 688.3 cm. Vốn được lưu giữ tại Cảnh sơn Thọ Hoàng điện, nhưng hiện tại lại được lưu trữ tại Bảo tàng Nghệ thuật Cleveland của Mỹ. Quyển tranh cuộn tròn vẽ lại chân dung của 13 vị, đầu đội Cát phục quan, thân mặc Cát phục bào.

Càn Long đế và Hiếu Hiền hoàng hậu


Cao Tông Pháp Thiên Long Vận Chí Thành Tiên Giác Thể Nguyên Lập Cực Phu Văn Phấn Vũ Khâm Minh Hiếu Từ Thần Thánh Thuần Hoàng đế, tức Càn Long đế. Ông có húy là Hoằng Lịch. Năm Ung Chính thứ 10, Ung Chính đế ban hào: Trường Xuân cư sĩ (长春居士), sau lại thưởng hào: Tín Thiên chủ nhân (信天主人), sau 70 thì tự xưng: Thất tuần thiên tử (古稀天子), lại xưng: Thập toàn lão nhân (十全老人).

Ông là Hoàng tứ tử của Thế Tông. Ông được sinh vào tháng 8, năm Khang Hi thứ 50, sinh mẫu của ông là Cách cách Nữu Hỗ Lộc thị, tức Hiếu Thánh Hiến hoàng hậu. Tháng 3, năm Khang Hi thứ 61, Thánh Tổ lệnh nuôi dưỡng trong cung. Tháng 8 năm Ung Chính thứ 8, Thế Tông mật lập ông làm trữ quân. Tháng 2, năm Ung Chính thứ 11, ông được phong làm Hòa Thạc Bảo thân vương. Ngày 23 tháng 8, năm Ung Chính thứ 13, Ung Chính đế qua đời, theo mật chỉ, Bảo thân vương đăng cơ kế thừa ngôi vị, lấy niên hiệu là Càn Long. 

Hiếu Hiền Thành Chính Đôn Mục Nhân Huệ Huy Cung Khang Thuận Phụ Thiên Xương Thánh Thuần Hoàng hậu, Phú Sát thị. Con gái của Thừa Ân công Sát Cáp Nhĩ tổng quản Lý Vinh Bảo, tỷ tỷ của Đại học sĩ Phó Hằng. Bà được sinh vào ngày  22 tháng 2 năm Khang Hi thứ 51. Tháng 7, năm Ung Chính thứ 5, khi bà tròn 16 tuổi được chỉ định làm Đích phi cho Hoàng tứ tử Hoằng Lịch. Năm Càn Long thứ 2, bà được sách lập làm Hoàng hậu. Bà sinh cho Càn Long đế bốn người con, bao gồm hai trai và hai gái. Năm Càn Long thứ 13, trong chuyến đi Đông tuần cùng với Càn Long đế, bà qua đời trên thuyền Chu thứ, hưởng dương 37 tuổi.

Tuệ Hiền hoàng quý phi Cao Giai thị, con gái của Đại học sĩ Cao Bân. Những năm Ung Chính còn tại vị, bà được tuyển vào hầu hạ Bảo thân vương với thân phận Hầu gái. Đến năm Ung Chính thứ 12, bà được Ung Chính đế chỉ định làm Trắc phi. Tháng 12, năm Càn Long thứ 2, bà được sách phong làm Quý phi. Ngày 23 tháng 1, năm Càn Long thứ 10, Quý phi hấp hối, Càn Long đế ra chỉ dụ phong bà làm Hoàng quý phi. Ngày 25 tháng 1, Hoàng quý phi qua đời, không rõ bao nhiêu tuổi. Ngày 26, bà được Càn Long đế ban cho hai chữ "Tuệ Hiền", gọi là "Tuệ Hiền hoàng quý phi".

Thuần Huệ hoàng quý phi Tô Giai thị, bà là con gái của Tô Triệu Nam. Những năm Ung Chính nhập Tiềm để hầu hạ Cao Tông. Năm Ung Chính thứ 13, bà sinh Hoàng tam tử Tuần quận vương Vĩnh Chương. Khi Cao Tông đăng cơ, phong bà làm Thuần tần. Tháng 12, năm Càn Long thứ 2, lại tấn thăng bà làm Thuần phi. Năm Càn Long thứ 8, bà lại tiếp tục sinh cho Càn Long đế người con trai thứ 6, Chất Trang Thân vương Vĩnh Dung. Năm thứ 10, bà lại hạ sinh Hoàng tứ nữ Hòa Thạc Hòa Gia công chúa. Năm thứ 10, bà được thăng làm Thuần quý phi. Năm Càn Long thứ 25, khi bà đang lâm bệnh nặng, Càn Long đế lại hạ chỉ dụ sách phong bà làm Hoàng quý phi. Ngày 19 tháng 4 cùng năm, bà qua đời, hưởng dương 48 tuổi. Thụy hiệu Thuần Huệ hoàng quý phi. Nhập táng Thuần Huệ hoàng quý phi Viên tẩm.

Thục Gia hoàng quý phi Kim Giai thị, con gái của Thượng Tứ Viện Khanh Kim Tam Bảo. Bà thông qua tuyển tú của Nội Vụ phủ, nhập cung làm cung nữ. Có lẽ trong thời gian đó bà cũng đã hầu hạ Hoằng Lịch. Đến năm Ung Chính thứ 13, Ung Chính đế băng hà, Hoàng tứ tử Hoằng Lịch kế vị, lấy niên hiệu Càn Long. Bà được sách phong làm Quý nhân. Tháng 12, năm Càn Long thứ 2 bà được sách phong làm Gia tần.Năm thứ 4, bà hạ sinh Hoàng tứ tử Lý Đoan thân vương Vĩnh Thành. Năm thứ 6, bà được sách phong làm Gia phi. Năm thứ 11, bà hạ sinh Hoàng bát tử Nghi Thận thân vương Vĩnh Tuyền. Năm thứ 13 sinh hoàng cửu tử. Thang 4, năm Càn Long thứ 14, bà được tấn làm Gia quý phi. Năm thứ 17, bà tiếp tục hạ sinh Hoàng thập nhất tử Thành Triết Thân vương Vĩnh Tinh. Ngày 15 tháng 11, năm Càn Long thứ 20, bà lâm bệnh nặng rồi qua đời, hưởng dương 42 tuổi. Sau đó một ngày, Càn Long đế theo chỉ dụ của Sùng Khánh hoàng thái hậu, truy phong bà làm Hoàng quý phi, ban thụy "Thục Gia".

Hiếu Nghi Cung Thuận Khang Dụ Từ Nhân Đoan Khác Mẫn Triết Dực Thiên Dục Thánh Thuần Hoàng hậu, Ngụy Giai thị, con gái của Thừa Ân công Ngụy Thanh Thái. Không rõ thời gian mà bà chính thức trở thành phi tần là khi nào, những theo những tài liệu sớm nhất được ghi chép lại thì bà đã là Quý nhân. Đến năm Càn Long thứ 10, bà được phong làm Lệnh tần. Năm thứ 13, do có sự kiện quan trọng là lễ sách lập Hoàng quý phi Nhiếp lục cung sự của Kế hoàng hậu Na Lạp thị, mà bà cũng được phong làm Lệnh phi. Năm thứ 21, bà hạ sinh Hoàng thất nữ Cố Luân Hòa Tĩnh công chúa. Tháng 12, năm thứ 24, bà được tấn làm Lệnh quý phi. Tháng 10, năm thứ 25, bà sinh Hoàng thập ngũ tử Vĩnh Diễm. Năm thứ 27, bà tiếp tục hạ sinh Hoàng thập lục tử. Tháng 6, năm Càn Long thứ 30, bà được tấn làm Hoàng quý phi sau sự kiện Na Lạp hoàng hậu ở Hàng Châu. Năm thứ 31, bà tiếp tục hạ sinh Hoàng thập thất tử Khánh Hi thân vương Vĩnh Lân. Ngày 29 tháng 1, năm Càn Long thứ 50, Ngụy thị qua đời tại Cát An sở. Hưởng dương 47 tuổi. Ban thụy Lệnh Ý hoàng quý phi. Năm Càn Long thứ 60, khi Càn Long lập Vĩnh Diễm làm Hoàng thái tử, bởi vì Ngụy thị là sinh mẫu của Thái tử cho nên được truy tặng làm Hiếu Nghi hoàng hậu.

Thư phi Diệp Hách Na Lạp thị, con gái của Thị lang Nạp Lan Vĩnh Thụy. Ngày 7 tháng 2, năm Càn Long thứ 6, bà theo Bát kỳ tuyển tú nhập cung, ban đầu được phong làm Quý nhân. Đến ngày 13 tháng 2, bà được tấn làm Tần, phong hiệu Thư. Tháng 11 cùng năm cử hành lễ sách phong. Năm Càn Long thứ 13, bà được phong làm Thư phi. Năm Càn Long thứ 16, bà hạ sinh Hoàng thập tử. Nhưng hoàng thập tử chỉ sống được 3 tuổi thì qua đời. Năm Càn Long thứ 42, Thư phi Diệp Hách Na Lạp thị qua đời, hưởng dương 48 tuổi.

Khánh Cung hoàng quý phi Lục thị, con gái của Lục Sĩ Long. Không rõ thời gian bà nhập cung là khi nào, năm Càn Long thứ 13, Lục thị được phong làm Thường tại, ngày 12 tháng 4 lại tấn Quý nhân. Năm thứ 16, bà được phong làm Khánh tần. Tháng 12 năm Càn Long thứ 24, bà được sách phong làm Khánh phi. Tháng 10, năm Càn Long thứ 33, bà được tấn phong Khánh quý phi. Năm thứ 39, Khánh quý phi Lục thị qua đời, hưởng dương 51 tuổi. Đến năm Gia Khánh thứ 4, Nhân Tông vì nhớ ơn dưỡng dục mà truy phong cho bà làm Hoàng quý phi, dâng thụy "Khánh Cung".

Dĩnh quý phi Ba Lâm thị, con gái của Đô thống Bát kỳ, Khinh xa Đô úy Nạp Thân. Năm Càn Long thứ 13, Ba Lâm thị thông qua Bát kỳ tuyển tú nhập cung, được sơ phong Thường tại. Ngày 12 tháng 4, thăng Quý nhân. Năm Càn Long thứ 16, bà được sách phong làm Dĩnh tần. Năm Càn Long thứ 24, Càn Long đế ra chỉ dụ tấn phong bà làm Dĩnh phi. Tháng 4, năm Gia Khánh 3, Thái Thượng hoàng Càn Long ra chiếu chỉ phong bà làm Dĩnh quý phi. Sau khi Càn Long đế băng hà, Gia Khánh đế tôn phong bà làm Dĩnh quý thái phi. Ngày 19 tháng 2, năm Gia Khánh thứ 5, Dĩnh quý thái phi Ba Lâm thị qua đời, thọ 70 tuổi.

Hãn quý phi Đới Giai thị, con gái của Tổng đốc Na Tô đồ. Nhuận tháng 4, năm Càn Long thứ 19, bà được sách phong làm Hãn tần. Năm thứ 20, bà hạ sinh Hoàng lục nữ. Năm thứ 22, bà tiếp tục hạ sinh Hoàng tám nữ. Tháng 9, năm thứ 28, phụng ý chỉ của Sùng Khánh hoàng thái hậu, bà được tấn phong Hãn phi. Tháng 4, năm Càn Long thứ 29, bà đột ngột qua đời. Bà đang mang thai thì qua đời, một xác hai mạng. Càn Long đế đau buồn, lệnh ghi thêm hai chữ "Quý phi" vào sách lụa trước kim quan của bà.

Đôn phi Uông thị, con gái của Đô thống Tứ Cách. Năm Càn Long thứ 29, Uông thị được phong là Vĩnh Thường tại. Năm Càn Long thứ 33, Vĩnh thường tại được tấn làm Quý nhân. Tháng 11, năm Càn Long thứ 36, bà được sách phong làm Đôn tần. Tháng 11 năm Càn Long thứ 39, bà được sách phong làm Đôn phi. Năm thứ 40, bà hạ sinh Hoàng thập nữ Cố Luân Hòa Hiếu công chúa. Năm thứ 43, vì đánh chết một cung nữ, bà bị hàng làm Đôn tần. Năm Càn Long thứ 45, Uông thị đã phục vị Đôn phi. Năm Gia Khánh thứ 11, Đôn phi Uông thị qua đời, hưởng thọ 60 tuổi.

Thuận quý nhân Nữu Hỗ Lộc thị, con gái của Tổng đốc Ái Tất Đạt. Năm Càn Long thứ 31, Nữu Hỗ Lộc thị tròn 18 tuổi nhập cung, được sách phong làm Thường quý nhân, năm Càn Long thứ 33, bà được thăng lên làm Thuận tần. Năm Càn Long thứ 41, bà lại được thăng lên Thuận phi. Năm Càn Long thứ 53, bà đột ngột bị giáng xuống làm Thuận quý nhân mà không rõ nguyên nhân. Cũng không rõ ngày bà qua đời. Đến năm Thuận quý nhân được táng tại Dụ lăng Phi viên tẩm.

Tuần quý phi Y Nhĩ Căn Giác La thị, con gái của Tổng đốc Quế Lâm. Thông qua Bát kỳ tuyển tú, bà được sơ phong Quý nhân. Nhưng khi bà chưa nhập cung, Càn Long đế đã sửa phong bà làm Tần. Tháng 11 cùng năm, theo ý chỉ bà nhập cung, có phong hiệu là Tuần tần. Năm Càn Long thứ 59, Y Nhĩ Căn Giác La thị được tấn thăng Tuần phi. Ngày 24 tháng 11 năm Gia Khánh thứ 2, bà qua đời do bệnh lao. Không rõ bà có được truy phong làm Quý phi hay không, nhưng trong những tài liệu ghi chép lại đều viết bà là Tuần quý phi.

Trong quyển tranh này, không có tranh của Kế hoàng hậu Ô Lạp Na Lạp thị. Sau khi bà xảy ra chuyện ở Hàng Châu, Càn Long đế đã cho hủy toàn bộ tranh ảnh về bà. Bà là phi tần đã hầu hạ Càn Long đế từ Tiềm để, quyển tranh này được bắt đầu vẽ từ những năm Càn Long đầu tiên, thì lúc đó bà đã là Nhàn phi. Nếu tranh còn tồn tại, rất có thể tranh của bà sẽ được xếp sau tranh của Tuệ Hiền hoàng quý phi.